خبرنگاران مدیرکل کتابخانه های عمومی فارس: سیاست های ترویج کتابخوانی احتیاج به بازنگری دارند
به گزارش فارس کلوب، شیراز- خبرنگاران- مدیرکل کتابخانه های عمومی فارس با بیان اینکه سیاست گذاری ها در زمینه ترویج مطالعه چندان کارآمد نیست، گفت: این سیاست ها احتیاج به اصلاح و بازنگری دارند.
روح الله منوچهری یکشنبه در نشست آسیب شناسی شرایط سرانه مطالعه در فارس مطرح کرد: تا به امروز طرح های بزرگی به صورت پیمایشی برای ترویج مطالعه اجرا شده که به نهایت نرسیده و منجر به ارتقای سرانه مطالعه نشده است.
وی بیان نمود: بر اساس شاخص های تعیین شده در سند چشم انداز 1404 در حوزه زیربنا باید به ازای هر 100 نفر 8 مترمربع فضای کتابخانه ای موجود باشد که این آمار در استان فارس 53. 1 متر مربع است؛ همچنین در شاخص عضویت باید 35 درصد مردم عضو کتابخانه های عمومی باشند اما در حال حاضر تنها 2. 3درصد در فارس عضو هستند.
وی اضافه نمود: در جلسه انجمن کتابخانه های عمومی استان مصوب شد نشستی برای آسیب شناسی شرایط سرانه مطالعه برگزار گردد که تا به امروز به دلیل اهمیت موضوع، آنالیز آسیب های مطالعه در سطح ملی توسط نهاد کتابخانه های عمومی کشور و وزارت ارشاد برگزار شده است.
منوچهری با اشاره به شرایط مطالعه در بین ایرانیان گفت: متاسفانه سرانه مطالعه در جامعه پایین است و باوجود همه کوشش ها شرایط مطالعه رضایت بخش نیست.
وی به دلایل ناکامی طرح های گذشته اشاره نمود و اضافه نمود: از جمله دلایل عدم موفقیت طرح ها را باید ضعف در هدف گذاری و عدم تحقق زیرساخت ها و پریشانی در اطلاع رسانی مطرح کرد.
مدیرکل کتابخانه های عمومی فارس گفت: انتظار ما این است که با رصد آینده پژوهانه احتیاجهای اجتماعی محله ای را شناسایی کنیم تا دسترسی عادلانه برای همه اقشار جامعه ایجاد گردد، پشتیبان این طرح را در نظر بگیریم و متصدی این کار را تعیین کنیم.
طرح آسیب شناسی سرانه مطالعه در کشور به صورت الگو در فارس شروع گردد
محمدرضا قانع، عضو حقیقی انجمن کتابخانه های عمومی استان فارس در این نشست گفت: توجه ما بیشتر این است که چرا مردم کتاب نمی خوانند؛ با این حال، سرانه مطالعه یک بخش از موضوع است، اگر سرانه مطالعه بالا رود چه تغییری در فرهنگ مردم به وجود می آید؟
وی بیان نمود: هندوستان با 11 ساعت مطالعه در ماه بالاترین آمار مطالعه را دارد اما آیا یک جامعه مدنی پیشرفته است؟
وی ادامه داد: تا به امروز طرح مدونی در ایران به صورت تحقیقی برای آسیب شناسی مطالعه انجام نشده، هرچند در همایش ها، کارگاه ها و مصاحبه ها به صورت پراکنده به این مقوله پرداخته شده است.
قانع اضافه نمود: در این طرح که به صورت الگو (پایلوت)در فارس شروع می گردد، به کارگروهی از متخصصان مختلف از جمله محققان در رشته های از علوم تربیتی، روان شناسی، آمار، جامعه شناسی، علم اطلاعات و دانش شناسی احتیاج است.
نبود انگیزه مهم ترین دلیل کتاب نخواندن مردم است
ناصر بهمنی، روان شناس و دبیر هیات اندیشه ورز مسائل اجتماعی استان نیز در این نشست مطرح کرد: هیأت اندیشه ورز در استان ها زیرنظر دفتر امور اجتماعی استانداری تشکیل شد که حیطه کار این هیات مسائل اجتماعی و مرتبط با خانه و خانواده است و مطالعه از عواملی است که برای جلوگیری از آسیب های اجتماعی نقش موثری دارد.
وی نبود انگیزه را مهم ترین دلیل کتاب نخواندن مردم دانست و گفت: عوامل انگیزشی دو بعد برون ذاتی و درون ذاتی است که در جامعه ما هیچ یک وجود ندارد.
رفتارهای مطالعاتی مردم تغییر نموده است
بیژن خواجه نوری، استاد جامعه شناسی دانشگاه شیراز در این جلسه مطرح کرد: در طرح جامع فرهنگی و اجتماعی شهر شیراز، سرانه مطالعه کتاب در شیراز در هفته یک ساعت برآورد شده است، این طرح در شهرداری رابطه معکوس بین مطالعه و آسیب های اجتماعی را نشان می داد؛ بدین معنا هرچه مردم بیشتر کتاب بخوانند آسیب ها کمتر است.
وی اظهار کرد: در کشورهای توسعه یافته میزان درآمد، مطالعه، تحصیلات و رتبه کاری با هم هماهنگ است. طبقات اجتماعی متفاوت رویکرد جداگانه ای نسبت به مطالعه دارند. طبقه متوسط جامعه دغدغه کتاب دارد اما تاحدودی باید احتیاجهای اولیه اش رفع گردد.
کتابخانه های عمومی احتیاج مخاطب را رفع نمی کند
خواجه نوری هزینه فراوری کتاب و چاپ را از دیگر دلایل کتاب نخواندن مردم دانست و گفت: رفتارهای مطالعه تغییر نموده اما سیاست گذاری در حوزه کتاب و کتابخوانی تغییر ننموده است. کتابخانه های عمومی هنوز پر از کتاب هایی است که با سلیقه مخاطب همخوانی ندارد و احتیاج مخاطب امروز را برآورده نمی کند.
سوسن سهامی، عضو هیات علمی دانشکده جامعه شناسی دانشگاه آزاد اسلامی، کتاب خواندن را یک فعالیت عقلانی دانست و گفت: علاوه بر احتیاج و انگیزه، مساله دیگر، آموزش است. نظام آموزشی ما بر موضوع پایین بودن مطالعه تاثیر داشته است. کنکور سبب شده که بیشتر افراد، کتاب و خواندن را امری مشکل آفرین بدانند.
وی توزیع نابرابر کتابخانه های عمومی و ناشران را از دیگر عوامل عدم اقبال مردم به مطالعه دانست و ادامه داد: افراد برای انتخاب آزاد هستند اما انتخاب تحت تاثیر فرهنگ و آموزش است. دسترسی به کتاب وجود ندارد و در انتخاب کتاب علایق افراد کتابخوان در نظر گرفته نمی گردد.
به گزارش فارس کلوب در حال حاضر 239 کتابخانه عمومی در استان فارس فعال است که از این تعداد 194 کتابخانه نهادی و 45 کتابخانه مشارکتی است؛ با وجود این، با وجود این، فارس از نظر تعداد شهرهای فاقد کتابخانه با 22 شهر مقام نخست را در کشور دارد.
منبع: ایرنا